Phân biệt các loại xe đạp thể thao hiện nay

29.03.202429.03.2024 Vũ Đức Anh Tin tức bánh xe, đua xe đạp, fork, ghi đông, Hệ thống phanh, khung sườn, Kích thước, Líp, Lốp, Maruishi, Mountain Bike, MTB, pedal, phuộc, Road Bike, Somings, tay lái, Touring Bike, Trục, xe đạp, xe đạp địa hình, xe đạp đường trường, xe đạp leo núi, xe đạp thể thao

1 đánh giá

Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển và các phương tiện giao thông cơ giới trở nên phổ biến, có lẽ nhiều người tự hỏi liệu xe đạp còn đóng vai trò gì trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, không phải vì thị trường được chiếm bởi các phương tiện hiện đại mà xe đạp bị quên lãng. Thực tế, nó vẫn được nhiều người ưa chuộng và chọn lựa vì tính tiện ích và lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Xe đạp không chỉ là một phương tiện vận chuyển thông thường mà còn là công cụ rèn luyện sức khỏe và thể chất cho người sử dụng. Hơn nữa, nó cũng trở thành một môn thể thao phổ biến trên toàn thế giới, với các sự kiện đua xe nổi tiếng như Tour De France, Giro d’Italia, và các giải đua Triathlon, thu hút sự chú ý của hàng triệu người hâm mộ.

Phuộc nhún (giảm xóc) xe đạp là gì? Làm thế nào để điều chỉnh phuộc nhún phù hợp?

Xe đạp thể thao đã không chỉ thu hút các vận động viên chuyên nghiệp mà còn trở thành lựa chọn của mọi người, từ nam giới đến phụ nữ, từ giới trẻ đến tầng lớp trung niên và các bậc lão thành. Nó không chỉ là phương tiện để rèn luyện sức khỏe mà còn mang lại niềm vui và sự hứng thú, đồng thời nâng cao giá trị truyền thống của xe đạp lên một tầm cao mới. Với sự đa dạng về mẫu mã và tính năng, thị trường xe đạp đang ngày càng phong phú, tuy nhiên, đối với người mới bắt đầu, việc phân biệt và hiểu rõ công dụng của các loại xe có thể là một thách thức đáng kể.

Chúng tôi muốn giới thiệu một số kiến thức cơ bản về các loại xe đạp thể thao và những điều cần lưu ý để bạn lựa chọn một chiếc xe phù hợp.

Hiện nay, thị trường xe đạp thể thao chủ yếu chia thành hai loại chính:

xe đạp đua (Road bike)
xe đạp địa hình (Mountain bike).

Ngoài ra, còn có những loại khác như:

xe đạp đường trường (Touring bike)
xe đạp thi đấu ba môn (Triathlon bike – TT)
xe đạp không giảm tốc (Fixed gear)
xe đạp gấp (Folding bike)
xe đạp biểu diễn (BMX)

và nhiều loại khác.

Các loại xe đạp và những ưu nhược điểm của chúng

Road bike

Xe đạp đua, hay còn được biết đến với tên gọi tiếng Anh là road bike, và ở Việt Nam thường được gọi là xe đạp cuộc hoặc xe road, là loại xe chuyên dành cho việc di chuyển nhanh chóng và hiệu quả.

Đặc điểm của dòng xe road bike:

Xe có trọng lượng nhẹ được thiết kế đặc biệt để hoạt động trên các đường bằng phẳng hoặc tham gia vào các cuộc đua tốc độ cao. Để đảm bảo điều này, xe sử dụng các vật liệu nhẹ đến siêu nhẹ nhằm tăng cường hiệu suất và tốc độ.
Khung sườn của xe được thiết kế với mục tiêu tối ưu hóa tư thế khí động học khi người lái ngồi trên xe, giảm thiểu lực cản gió và giúp xe đạt tốc độ cao nhất.
Ghi đông của xe được nghiên cứu và thiết kế để tạo ra tư thế ngồi thoải mái, giảm lực cản gió và giúp người điều khiển đạt được tốc độ cao nhất. Thường ghi đông của xe đua được uốn cong thành hai bậc nhằm tối ưu hóa tư thế ngồi.
Phuộc trước của dòng xe đua (Road) là phuộc đặc, không có hệ thống giảm xóc trước hoặc sau như xe núi (MTB).
Bánh xe đua được thiết kế mỏng nhẹ để tối ưu hóa trọng lượng và giảm lực cản không khí. Lốp xe đua thường có ít gai hoặc không có gai so với các loại lốp khác, nhằm giảm ma sát và giảm tiếp xúc với mặt đường, giúp xe chạy nhanh hơn.
Các thông số của xe đua thường được đo và tính bằng đơn vị cm hoặc mm (ví dụ: Vành xe 700C (700mm), Khung xe 50cm…)
Hình ảnh của xe đua thường liên kết với các sự kiện đua xe đạp uy tín trong và ngoài nước, như Cúp Truyền hình hoặc giải đua xe đạp danh tiếng thế giới như Tour de France.

Ưu điểm

Ưu điểm chính của xe đạp đua là khả năng di chuyển nhanh trên đường phẳng, nhờ vào tốc độ cao mà nó mang lại. Điều này đến từ độ trơn của xe, giúp người điều khiển tiết kiệm sức lực khi di chuyển ở tốc độ cao.

Nhược điểm

Do được thiết kế với vật liệu nhẹ và mềm mại hơn so với xe đạp địa hình, xe đua không phù hợp cho việc đi trên địa hình khắc nghiệt. Lốp và vỏ xe thường có kích thước nhỏ và mỏng, dễ bị hỏng khi gặp phải các chướng ngại vật. Bộ khung của xe thường được thiết kế mảnh mai, làm giảm hiệu suất khi đi trên địa hình đồi núi hoặc không bằng phẳng.

Mountain Bike

Xe đạp địa hình, còn được biết đến với tên gọi tiếng Anh là Mountain Bike, trong cộng đồng đạp xe Việt Nam thường được gọi là xe đạp leo núi hoặc xe đạp MTB.

Khi nhắc đến “địa hình”, chắc chắn ai cũng đã quen thuộc với hình ảnh của những dãy núi cao, những con đường dốc đứng, hay những địa hình đầy thách thức. Đó là thế giới của những người mạnh mẽ, linh hoạt, và luôn sẵn sàng đối mặt với thách thức. Thể thao này không dành cho những tâm hồn muốn yên bình, mà là sân chơi của những người tìm kiếm cảm giác mạnh mẽ và sự phiêu lưu.

Đặc điểm

Dòng xe này có khung sườn to và chắc chắn, trang bị phuộc nhún giảm xóc trước và sau, đặc biệt là một số loại được thiết kế đặc biệt cho việc đổ đèo hoặc đi trên địa hình nguy hiểm còn có thêm giảm xóc ở phần giữa xe để giảm chấn động cho người điều khiển.
Xe có trọng lượng khá nặng so với các dòng xe đường bộ, được trang bị bánh xe lớn hơn và có nhiều gai hơn.Ghi đông được thiết kế thẳng và chắc chắn, tạo cảm giác mạnh mẽ và đáng tin cậy. Dòng xe này được biết đến với sự khỏe khoắn và mạnh mẽ, phổ biến trong sử dụng. Mặc dù không đạt được tốc độ như các loại xe đường bộ, nhưng dòng xe địa hình này có thể chạy trên mọi loại địa hình, linh hoạt và tiện dụng hơn, điều này làm cho nó được ưa chuộng rộng rãi.
Các thông số của xe được đo bằng đơn vị inch, ví dụ như đường kính của vòng xe là 26/27.5 inch, kích thước khung xe là 17 inch, và 1 inch tương đương với 2,54 cm.

Ưu điểm:

Ưu điểm của xe đạp địa hình là sự dễ sử dụng, độ an toàn cao và khả năng chạy tốt trên mọi địa hình, kể cả đồi núi và địa hình gồ ghề. Lốp xe dày giúp hạn chế việc xịt lốp giữa đường, đồng thời ghi đông thẳng giúp người điều khiển có thể ngồi thoải mái hơn, giảm mỏi hơn so với tư thế cong người của xe đạp đường trơn.

Nhược điểm:

Tốc độ di chuyển trên đường phố không cao bằng so với các loại xe khác. Trọng lượng tương đối nặng và kích thước lớn của bánh xe có thể làm tăng sự mệt mỏi và gây khó khăn cho người sử dụng khi di chuyển trên đường bằng.

Xe đạp núi loại MTB được phân thành ba loại chính:

Loại đầu tiên được gọi là Cross Country – XC Bike hoặc thường được biết đến như xe Băng đồng. Đây là dòng xe phổ biến nhất với giá cả hợp lý và được ưa chuộng vì thiết kế dễ sử dụng, khung nhỏ vừa phải và một phuộc trước, lý tưởng cho việc đi trên đường bình thường như đường phố, đường quê hoặc địa hình dốc nhẹ. XC Bike là sự lựa chọn hàng đầu cho những người yêu thích tập thể dục và thể thao ngoài trời.
Loại thứ hai là xe Leo núi – Trail, All-Mountain, Free-ride bike. Đây là dòng xe có giá trung bình, với thiết kế khung vừa vặn và sử dụng một hoặc hai phuộc, phù hợp cho việc leo núi hoặc đi trên những con đường khó khăn.
Loại thứ ba là xe Downhill, hay còn được gọi là xe chuyên đổ đèo. Đây là dòng xe cao cấp dành riêng cho việc đi xuống đèo hoặc trên những con đường cực kỳ khắc nghiệt. Với thiết kế khung lớn và chắc chắn và sử dụng từ hai đến ba phuộc, đây là lựa chọn hàng đầu cho những ai muốn thách thức bản thân trên các địa hình khó khăn nhất.

Xe đạp hỗn hợp

Xe đạp hỗn hợp là một trong những lựa chọn phổ biến trong dòng xe thể thao, song song với xe đua và xe địa hình. Kết hợp giữa tính linh hoạt của xe đua và sức mạnh của xe địa hình, xe đạp hỗn hợp được thiết kế để phù hợp với mọi loại địa hình. Với khung nhẹ nhàng nhưng vững chãi và lốp rộng vừa phải, xe này mang lại sự thoải mái cần thiết cho việc di chuyển trong thành phố, với tốc độ cao và không gặp trở ngại. Nhờ sự kết hợp của những ưu điểm từ cả hai dòng xe trên, xe đạp hỗn hợp có thể vượt trội hơn trong việc di chuyển trên những đoạn đường ngắn và phẳng, đồng thời vẫn dễ dàng vượt qua những địa hình khó khăn. Kích thước của vành xe thường được đo bằng inch hoặc cm, tùy thuộc vào quyết định của mỗi nhà sản xuất.

Ưu điểm:

Sự tiện dụng và đa dụng: Xe này được đánh giá cao về tính tiện dụng và đa dụng, phù hợp cho cả nhu cầu thể thao và sử dụng hàng ngày.
Tư thế ngồi thoải mái: Khoảng cách lớn giữa trục bánh trước và sau tạo điều kiện cho một tư thế ngồi thoải mái.
Tính linh hoạt và không gây cản trở: Khoảng cách từ pedal đến túi đựng đồ ở baga sau được thiết kế sao cho không gây cản trở khi đạp, đồng thời cấu trúc của xe giúp giảm sự mệt mỏi cho người đi.
Khả năng mở rộng và tùy chỉnh: Thiết kế của xe cung cấp nhiều vị trí để lắp thêm phụ kiện, làm cho nó rất thích hợp cho những chuyến đi phượt trên các tuyến đường dài.
Điều khiển linh hoạt: Với góc cổ hẹp, xe dễ điều khiển và linh hoạt trong việc rẽ ngoặt, mặc dù không có tốc độ tăng nhanh như Road Bike.
Trọng lượng nhẹ và dễ vận hành: Trọng lượng nhẹ của xe làm cho nó dễ dàng để vận hành và xử lý, cho phép vượt qua các địa hình khó khăn mà vẫn duy trì được tốc độ cần thiết.

Nhược điểm:

Không có tốc độ nhanh như xe Road.
Không thể vượt qua được những địa hình gồ ghề như xe đạp MTB.
Tuy khá nhẹ hơn so với xe MTB, nhưng nặng hơn so với xe Road.
An toàn hơn so với xe Road, nhưng không đạt được sự an toàn tối đa như xe MTB.
Không phù hợp để đi leo núi hoặc vượt qua các địa hình khó khăn, mặc dù có thiết kế tương đối tối ưu.

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, xe đạp hỗn hợp có thể được chia thành hai loại như sau:

Hybrid bike (Hỗn hợp): Sự hoàn hảo trong kết hợp giữa hai loại xe MTB và ROAD được thể hiện qua việc các chiếc xe thường được trang bị với Fork trước có hoặc không nhún, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và thiết kế của nhà sản xuất. Thông số kỹ thuật cũng được điều chỉnh linh hoạt theo đơn vị cm hoặc inch. Ghi đông thẳng và không có chắn bùn là những điểm chung trên các mẫu xe này.Đối với các xe chuyên đi đường Road, chúng thường được trang bị cỡ lốp trung bình và Fork không nhún. Trong khi đó, đối với những chiếc xe dành cho cả đường trải nhựa và địa hình đa dạng, chúng sẽ có cỡ lốp trung bình lớn và Fork với tính năng nhún ở phía trước.
Tuoring bike (Xe đạp đường trường): Đây là một chiếc xe đạp tổng hợp, nhưng được thiết kế chủ yếu dành cho đường phố, với ghi đông cong hoặc tay lái thẳng để tạo ra nhiều tư thế cầm lái khác nhau. Được trang bị đĩa lớn cho tốc độ, yên rộng và thoải mái, cùng với chắn bùn để chống lại các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Thiết kế này tạo ra một tư thế ngồi thoải mái nhất khi trên đường, cho phép người lái đi xa hơn mà không cảm thấy mệt mỏi, lý tưởng cho các chuyến đi phượt hoặc trên đường dài.

Xe đạp Triathlon (3 môn phối hợp: Bơi, đạp xe, chạy bộ) – Xe Đạp Time Trial (Cá nhân tính giờ)

Trái ngược với các loại xe đạp thông thường như xe đạp địa hình hay xe touring, các vận động viên tham gia cuộc thi 3 môn thể thao kết hợp (Bơi – Đạp – Chạy) cần sử dụng những chiếc xe đạp đặc biệt được thiết kế riêng cho mục đích này. Các dòng xe đạp Triathlon được tập trung vào việc tối ưu hóa khí động học để giảm lực cản của gió, cải thiện tư thế ngồi để tăng hiệu suất đạp, đồng thời cung cấp sự thoải mái và tiện ích cho việc di chuyển trên đường dài. Một đặc điểm nổi bật nhất của các mẫu xe đạp Triathlon so với các loại khác là tay nghỉ, hay còn được gọi là Aerobar. Thiết kế này cho phép vận động viên dễ dàng điều chỉnh tư thế của cánh tay để cảm thấy thoải mái khi đạp trên các đoạn đường dài và khắc nghiệt.

Aerobar là gì?

Aerobar, một thành phần quan trọng trên xe đạp, thường được sử dụng trong các cuộc đua đường trường và triathlon/duathlon. Được cấu thành từ một cặp tay lái mở rộng từ phần cảm ứng của bảng điều khiển, Aerobar cho phép người điều khiển cố định tay lái và nằm xuống trên đó, giảm cản trở của không khí và tối ưu hóa hiệu suất khi di chuyển ở tốc độ cao. Sự tích hợp này giúp giảm cản trở không khí, tăng tốc độ, điều này đặc biệt quan trọng trong các cuộc đua thời gian, nơi mục tiêu chính là tối ưu hóa thời gian và tốc độ trên đường phẳng.

Ưu điểm

Ưu điểm duy nhất của xe đạp Triathlon là thiết kế giúp người lái đạt được tốc độ tối đa trên quãng đường dài khoảng 180km của môn thể thao này.

Nhược điểm

Nhược điểm của xe đạp này chỉ phù hợp trên các đoạn đường phẳng và không thích hợp cho các đoạn đường đồi núi, có nhiều góc cua hoặc các vật cản như ổ gà, đá dăm. Lốp và vỏ xe mỏng dễ bị hỏng khi gặp phải các chướng ngại vật.

Xe đạp gấp

Xe đạp gấp, được biết đến trong tiếng Anh với tên gọi Folding bike, là loại xe đạp có thể gấp lại để thuận tiện di chuyển và lưu trữ.

Xe đạp gấp được thiết kế thông minh và đơn giản, mang lại sự linh hoạt và tiện ích. Với khả năng gấp gọn, nhẹ nhàng và tiết kiệm không gian, nó là sự lựa chọn lý tưởng cho việc di chuyển trong thành phố và các đoạn đường ngắn đến trung bình. Đồng thời, xe cũng phù hợp cho các hoạt động ngoại ô, du lịch hoặc công tác, khi có thể dễ dàng mang theo trong cốp xe hoặc trên máy bay, giúp duy trì lối sống lành mạnh và hoạt động thể chất mỗi khi cần.

Fixed Gear bike (Hay còn gọi là Fixie) – Xe đạp không phanh

Fixed Gear là một loại xe đạp được thiết kế với sự tối giản về cấu trúc, không có phanh, đề, chắn bùn, baga hay chân chống. Điểm đặc biệt của nó là khả năng sử dụng nhiều loại ghi đông khác nhau tùy thuộc vào địa điểm và phong cách lái. Xe hoạt động bằng cách sử dụng dây xích nối giữa líp và đùi đĩa. Đặc điểm của líp là bánh răng chết, cho phép người điều khiển phanh bằng cách đạp ngược xe hoặc dừng lại mà không phải lo lắng về quán tính như các loại xe thông thường. Fixed Gear không chỉ là một phương tiện đi lại mà còn là biểu tượng của sự cá tính với màu sắc bắt mắt và phong cách thời trang.

BMX Bike – Xe đạp biểu diễn

Xe BMX, được biết đến với việc sử dụng các bộ phận tương tự như xe đạp thông thường, nhưng lại có kích thước nhỏ gọn hơn đáng kể. Điều đặc biệt của chúng là thiết kế đầu xe và hệ thống phanh, được tinh chỉnh đặc biệt để phục vụ cho các pha nhào lộn, biểu diễn mạo hiểm. Loại xe này thường được ưa chuộng bởi giới trẻ, những người yêu thích cảm giác mạnh và đam mê thể thao đường phố.